Pewnego dnia Toby Hemenway trafił na ogród, w którym poczuł coś innego niż we wszystkich innych, które widział do tej pory. Wśród bujnej przyrody wyłoniło się dużo drzew owocowych i jadalnych roślin. Wkrótce natrafił na podobne miejsca, zaprojektowane z wykorzystaniem zarówno starych metod ogrodniczych jak i nowych technik permakulturowych. Przestrzenie te tworzyły prawdziwe ekosystemy, w których człowiek współgrał z otaczającym go krajobrazem. Zainspirowany tym, co zobaczył, chciał dowiedzieć się o tym, jak tworzyć takie miejsca i jak rozpowszechnić tą wiedzę wśród innych ludzi, by takich miejsc mogło powstać więcej. To przyczyniło się do powstania książki.
Pierwsze wydanie książki Gaia’s Garden. A guide to Home – Scale Permaculture, ukazało się w 2000 roku nakładem wydawnictwa Chelsea Green Publishing. Książka rozbudziła wyobraźnię amerykańskich ogrodników przedstawiając im główne przesłanie permakultury: Praca z naturą, a nie przeciwko niej, przynosi rezultaty w postaci piękniejszych, obfitszych i wybaczających ogrodów. Drugie wydanie książki ( Gaia’s Garden. A guide to Home – Scale Permaculture. Second Edition) z 2009 roku, to poprawiona i rozszerzona wersja poszerzająca zasięg i głębię podejścia permakulturowego dla hodowców miejskich i podmiejskich. Nakładem wydawnictwa Permakultura.Edu.PL w 2019 roku ukazała się polska wersja tego drugiego wydania, Ogród Gai. Podręcznik przydomowej permakultury. O książce tej i jej autorze jest niniejszy post.
Toby Hemenway
Toby był adiunktem na Uniwersytecie Stanowym w Portland (Portland State University), a także rezydentem na Uniwersytecie Pacyfiku (Pacific University), prowadząc 72-godzinne kursy projektowania permakulturowego. Prowadził wykłady i warsztaty na najważniejszych konferencjach dotyczących zrównoważonego rozwoju, a także pisał teksty ukazujące się w czasopismach takich jak Natural Home, Whole Earth Review i American Gardener. Był autorem rozdziałów w książkach dla Instytutu WorldWatch oraz kilku publikacji na temat projektowania ekologicznego. Po uzyskaniu dyplomu z biologii na Uniwersytecie Tufts, Toby przez wiele lat pracował jako badacz w dziedzinie genetyki i immunologii, najpierw w laboratoriach akademickich, w tym na Harvardzie i Uniwersytecie Waszyngtońskim w Seattle, a następnie w Immunex, dużej firmie zajmującej się biotechnologią medyczną. Mniej więcej w czasie, gdy był coraz bardziej niezadowolony z kierunku, jaki obrała biotechnologia, odkrył permakulturę, podejście projektowe oparte na zasadach ekologicznych, które tworzy zrównoważone krajobrazy, domy i miejsca pracy. Nastąpiła zmiana w karierze, a Toby i jego żona, Kiel, spędzili dziesięć lat na tworzeniu wiejskiego miejsca permakultury w południowym Oregonie. Był redaktorem Permaculture Activist, czasopisma poświęconego projektowaniu ekologicznemu i zrównoważonej kulturze, od 1999 do 2004 roku.
W 2004 roku przeniósł się do Portland w stanie Oregon i spędził tam sześć lat, rozwijając zasoby dotyczące zrównoważonego rozwoju miast. Toby zmarł w grudniu 2016 roku. (por. https://tobyhemenway.com/about/ )
Ogród Gai – inspiracje, poszukiwania i doświadczenia
Kiedy Toby przyglądał się krajobrazom tworzonym przez przyrodę, wszystko dla niego tworzyło żyjącą, dynamiczną całość. Takiego odczucia nie doświadczał obserwując krajobrazy stworzone ludzką ręką, przestrzenie te wydawały mu się jednowymiarowe, rodzące jedynie nieco warzyw czy kwiatów. Tak było do momentu kiedy dotarł do ogrodu, w którym wszystko komponowało się w piękną, bogatą całość stwarzającą miejsce do życia zarówno dla człowieka jak i wielu gatunków roślin i zwierząt. Z czasem okazało, się, że takich miejsc powstaje coraz więcej. Ten rodzaj projektowania i podejmowanych działań tworzy prawdziwe ogrodowe ekosystemy, oparte na zrozumieniu zasad rządzących przyrodą. Dzięki temu powstaje żywiołowy krajobraz, w którym wszystkie elementy tworzą spójną całość. Bazująca na zdobytej przez autora wiedzy i doświadczeniach, książka z jednej strony zawiera opis wielu technik i zwyczajów ogrodniczych, jednocześnie zachęcając czytelnika do tworzenia bujnych, produktywnych i atrakcyjnych ogrodów, które wspomagają zarówno przyrodę jak i człowieka. Książka ta, jak pisał sam autor, stanowi wstęp do ekologicznego i permakulturowego kształtowania terenu i jest próbą syntezy idei permakulturowych lepszego ich zrozumienia. Oczywiście wiedza przekazana w tej książce bazuje nie tylko na indywidualnych doświadczeniach i odkryciach autora, ale przede wszystkim na technikach pracy rdzennych mieszkańców i wielu ogrodników i pionierów ruchu zrównoważonego kształtowania krajobrazu (ang. sustainable – landscaping).
Zachęcam do przeczytania tej książki, być może treści tam zawarte staną się dla ciebie inspiracją do stworzenia swojego własnego ogrodu, wzbogacą dotychczasową wiedzę, której zastosowanie w praktyce pozwoli ci na zdobycie nowego, cennego doświadczenia i da możliwość podzielenia się nim z innymi.
Książka, o której mowa w tym poście to:
Toby Hemenway
Ogród Gai. Podręcznik przydomowej permakultury
PERMAKULTURA.EDU.PL
Ustroń 2019
Źródło zdjęcia głównego:
https://unsplash.com/photos/Cx2kNgyKzds